Kimyon
Kimyon, maydanozgiller ailesine mensup bir bitkidir. Kimyon veya “Jeera” olarak adlandırılan bitki Akdeniz ülkelerinde yetişen bitkilerin ufak tohumlarından oluşur. Mayıs ile haziran ayları arasında çiçeklenir. Çiçekleri, beyaz ve açık pembe renktedir. Kimyon birçok yemeği tatlandırmak amacı ile kullanılır. Bunun yanı sıra kimyon insan sağlığına faydası bulunan birçok vitamin ve mineralleri içinde barındırıyor. Siyah kimyon tohumları, protein, karbonhidrat, mineraller ve yağ asitleri de dahil yaklaşık 100 farklı türde kimyasal bileşen içerir. Tam anlamıyla bir demir deposu olan kimyon, vitamin ve mineraller açısından oldukça zengin olan bir bitkidir.
Rezene
Maydanozgiller ailesinden olan rezene, çok eski çağlardan bu yana şifa kaynağı olarak kullanılmaktadır. İçeriğinde; sodyum, potasyum, magnezyum, fosfor gibi değerli minerallerin yanı sıra, A ve C vitaminleri de bulunmaktadır. Rezenenin, tohumu, yağı ve yaprakları kullanılabildiği gibi çayı, sabunu, şurubu ve tentürü yapılarak tüketilebilmektedir. Türkiye’nin Kuzeydoğu Anadolu Bölgesinde yabani olarak yetişen bitki, Türkiye’nin hemen her yöresinde yetiştirmek mümkündür. Genellikle çay olarak tüketilmektedir. Bununla beraber tohumları çiğnenerek de tüketilebilir. Doğal bir antibiyotik olan rezene deri ve cilt enfeksiyonlarına karşı etkilidir.
Çörek Otu
Çörek otu, ince yapraklı ve otsu bir tarla bitkisidir. Ilıman ve sıcak iklimlerde; Balkanlar, Kuzey Afrika, Ortadoğu ve Hindistan’da yabani veya kültür olarak yetiştirilir. Türkiye’de Ege, Afyon, Isparta, Burdur ve Trakya Bölgelerinde tarımı yapılmaktadır. Çörek otu olarak kullanılan siyah küçük susamsı tanecikler, bitkinin dallarında yetişen kapsüller içindeki tohumlardır. İçeriğinde protein, bitkisel yağlar bol miktarda bulunmaktadır. Bunun dışında yeterli miktarda A vitamini, C vitamini, B vitamini ve fosfor içerir. Çörek otu, binlerce yıldır bütün dünyada hastalıkların tedavisinde kullanılmaktadır. Çörek otunun sağlığa olan faydaları sebebiyle çörek otu yağı, tohumu ve kapsülünün kullanımı artmıştır.
Kekik
Kekik, ballıbabagiller ailesinden, sıcak mevsimlerde ve çorak arazilerde yetişen, boyları 15-40 cm arasında değişiklik gösteren, yeşil, kısa saplı veya sapsız bir bitki çeşididir. Kekik yaz aylarının sonuna doğru çiçek açmadan hemen önce toplanır. Kekik yemeklerimize lezzet katarken sağlığımıza da fayda sağlayan bir bitki türüdür. İçerisinde A ve C vitaminleri, kalsiyum, sodyum, potasyum gibi birçok mineral ve uçucu yağlar barındırmaktadır. Kekik, kendine has kokusu ve aroması sebebiyle her öğünde özellikle et yemeği ve salatalarda öğünü daha da lezzetlendirmek adına kendine yer bulur. Ayrıca sağlık üzerindeki mucizevi etkileriyle de kekik çayı, kekik suyu, kekik balı ve kekik yağı olarak kullanılmakta.
Anason
Anason, maydanozgiller familyasından olan, hasat edilme zamanı temmuz ile ağustos ayına denk gelen, orta çağ döneminden günümüze kadar tıp alanında kullanılmakta olan bir bitki çeşididir. Anason tohumu, kökü, yağı ve yaprağıyla ilaç yapımında kullanılmaktadır. İnsan sağlığı açısından anasonun birçok yararı bulunmaktadır. Anason Anadolu topraklarında yetiştirilmektedir. Genellikle de nem seviyesi orta düzeyde olan iklimlerde yetiştirilir. Türkiye’de en fazla Ege bölgesinde yetiştirilir. Anasonun 4000 seneye dayanan bir geçmişi bulunmaktadır. Anasonun meyvesinde anetol adında bir madde bulunur. Anetol, birçok bitki ve çiçeklerde bulunan esans yağlarının başlıca bileşenlerdendir.
Defne Yaprağı
Defne yaprağı Akdeniz defne ağaçlarının yapraklarının toplanması ile elde edilen bir bitki türüdür. Defne, Akdeniz bitki örtüsünün simgesi olan ağaçlardan biridir. Ülkemizin Akdeniz kıyıları başta olmak üzere Ege, Marmara ve Karadeniz kıyıları ile bu kıyıların iç kısımlarında yetişir. Defne yaprağı; her mevsim yeşil renkte kalabilen, kokusu dünya çapında özellikle mutfaklarda ve de kozmetik alanında önemli olan bir bitki çeşididir. Defne yaprağı yemeklere lezzet verir. Tıbbi etkileri nedeniyle de kullanılan defne yaprağı özellikle balık, et yemekleri ve çorbalara koku verir. Defne yaprağının aynı zamanda insan sağlığı üzerinde büyük faydaları bulunmaktadır.
Susam
Yağ oranı ve enerji değeri çok yüksek bir besin olan susam protein, kalsiyum, magnezyum, potasyum mineraller ve B Vitaminleri açısından çok zengin bir bitki çeşididir. İnsanlık tarafından bilinen en yağlı tohumlardan biri olan susam yaygın olarak aşçılıkta kullanılmasının yanı sıra koruyucu ve tedavi edici özellikleriyle de geleneksel bir tedavi yöntemi olarak bilinmektedir. Eski çağlardan beridir mutfakların bir köşesinde yer edinen susam birçok hastalığa iyi gelmektedir. Susam özellikle simitlerin üzerinde kullanılması ile ünlüdür. Susam tohumundan yağ da elde edilebilmektedir.
Mavi Haşhaş
Beyaz Haşhaş
Sarı Haşhaş
Haşhaş
Bilimsel adı ile Papaver somniferum olarak geçen Haşhaş gelincikler familyasındandır. Yazları kurak ve sıcak, kışları az yağmur alan bölgelerde yetişir. Haşhaş, her sene 1 kez ürün verir. Yaprakları yumurta olup, uca doğru sivri tabanı kalp şeklinde gövdeyi sarmıştır. Kenarları derin dişli, mavimsi yeşil veya grimsi yeşil renktedir. Yetiştiği yöreye göre boyu 1,5 metreye ulaşabilmekte. Yukarıya doğru çatallaşır ve uzun bir sap üzerinde çiçek acınca doğru bir hal alır. Çiçeklerinin mavimsi yeşil, tabana doğru kırmızımsı iki adet kupa yarığı bulunur ve çiçek acınca bu yapraklar dökülür. Taç yaprakları dört adet beyaz, pembe, eflatun veya kan kırmızısı olabilir. Ortada bir göbek ve etrafında döllenme tozlukları bulunur. Çiçeklerinin solup dökülmesinden sonra ortadaki göbek büyüyerek küre veya fıçı şeklini alır. Kapsüllerinin beyaz süt gibi bitki özü akar ve sıvı bir gün sonra esmerimsi yapışkan bir madde haline gelir. Buna Afyon (Opium) denir. Mutfaklarda özel bir yeri olan haşhaş hem lezzetiyle hem de faydalarıyla nadide lezzetlerden biridir. Gelincikgillerden bir bitki olan haşhaş bitkisi, Ege ve Orta Anadolu bölgelerinde yetiştirilir. Tıp alanında ilaç, mutfaklarda da tatlısıyla çöreğiyle lezzet oluşturur. Haşhaş mineraller, yağlı asitler ve enzimler ile doludur. Ayrıca, tiamin, riboflavin, lesitin, amorf bir alkaloid, oksalik asit ve pentozanlar açısından da zengindir. Diğer yandan, protein ve lif açısından oldukça iyi bir kaynaktır. Tohumu çeşitli yiyeceklere ekilir. Başta kalp krizi olmak üzere damar tıkanıklığı riskini azaltır.